تفاوت پیچ و مهره صنعتی و ساختمانی

یکی از پرکاربردترین ابزار اتصالاتی که در صنایع مختلف کاربرد دارند، پیچ و مهره‌ها هستند. اتصالات پیچ و مهره‌ای نسبت به سایر روش‌ها بیشتر مورد توجه قرار گرفته است؛ زیرا هر موقع که نیاز باشد می‌توان قطعات را از یکدیگر جدا کرد. این ابزار اتصالاتی با توجه به نوع کاربردی که در صنایع گوناگون دارند، از ساختارهای متنوعی برخوردار هستند. ما در این مقاله قصد داریم در مورد تفاوت دو گروه از پیچ و مهره ها، یعنی پیچ و مهره صنعتی و ساختمانی توضیح دهیم.

در صنعت ساختمان‌سازی از چه نوع پیچ و مهره‌هایی استفاده می‌شود؟

در ساختمان‌سازی برای اتصال قطعات به یکدیگر، از پیچ و مهره‌های ساختمانی کمک می‌گیرند. یکی از دلایل استفاده از پیچ و مهره‌ها در این صنعت، این است که استحکام بالایی را ایجاد می‌کنند. از دیگر دلایل آن می‌توان به کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت ساخت، اشاره کرد.

یکی از مهم‌ترین انواع پیچ و مهره‌های ساختمانی، مدل فولادی با گریدهای 10.9 و 8.8 و 12.9 هستند که برای متصل کردن اسکلت فلزی ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرند. جنس فولادی این پیچ و مهره‌ها باعث مقاومت بالای آن‌ها در برابر فشار وارده می‌شود. یکی از مزایای استفاده از این محصولات در ساختمان‌سازی، این است که می‌توان آن‌ها را با آچارهای مختلفی باز و بسته کرد؛ به طوری که حتی کارگران ساده هم قادر به بستن آن‌ها هستند.

پیچ و مهره نمای ساختمان از دیگر پیچ‌های ساختمانی هستند که برای استحکام بخشیدن به نمای سنگی ساختمان‌ها در برابر زلزله استفاده می‌شوند. اغلب این پیچ‌ها با روکش گالوانیزه پوشیده شده‌اند تا در برابر رطوبت و زنگ‌زدگی مقاومت کافی را داشته باشند. این قطعات در رولپلاک با یکدیگر تفاوت دارند. ازجمله رولپلاک‌های قابل‌استفاده در نمای ساختمان می‌توان به رولپلاک پروانه‌ای، رولپلاک توکار ساده، رولپلاک فیشر و انکر بولت اشاره کرد.

پیچ و مهره‌های قابل‌استفاده در نمای ساختمان اغلب بر اساس استانداردهای زیر تولید می‌شوند:

• ASTM A449
• ASTM A325
• ASTM A490
• DIN 6914

منظور از پیچ و مهره‌های صنعتی چیست؟

یکی از اتصالات اصلی که در صنایع به کار گرفته می‌شوند، پیچ و مهره‌های صنعتی هستند. این اتصالات در گریدها و اندازه‌های مختلفی تولید می‌شوند و مشخصه‌های مکانیکی و شیمیایی متفاوتی دارند. با استفاده از پیچ و مهره‌های صنعتی می‌توان سطوح فلزی با جنس‌های ناهمسان را به یکدیگر متصل کرد. پیچ و مهره‌های صنعتی را از آهن یا فولاد در گریدهای مختلف می‌سازند. استنلس استیل و تیتانیوم از دیگر مواد اولیه پرکاربرد در ساخت پیچ و مهره‌های صنعتی هستند. در ادامه تعدادی از این پیچ و مهره‌ها را معرفی می‌کنیم:

• پیچ آلن

یکی از انواع پیچ‌های صنعتی پرکاربرد است که برای اتصال ماشین‌آلات صنعتی از آن استفاده می‌شود. این نوع پیچ در دو صورت نیم دنده و تمام دنده در بازار موجود است. پیچ آلن در گریدهای 8.8 و 12.9 و با آبکاری‌های متفاوت عرضه می‌شود. جنس استیل این پیچ در گریدهای A2 و A4 در دسترس است.

• استاد بولت

این پیچ، گل‌ پیچ ندارد و با دنده‌های درشت و اینچی وجود دارد. استاد بولت در صنایع نفت و گاز، پتروشیمی و آب و فاضلاب بیشترین کاربرد را دارد. این نوع پیچ در جنس استیل و فولادی با گریدهای مختلف موجود است.

• پیچ و مهره شش گوش

از پرکاربردترین پیچ‌های صنعتی، پیچ شش گوش است که با دنده ریز و درشت در بازار موجود هستند. این نوع پیچ بر اساس استانداردهای DIN933، DIN931 و DIN6914 تولید می‌شود و در صنایع زیادی از مدل‌های مختلف آن برای اتصالات استفاده می‌کنند.

• پیچ متری

این پیچ شبیه به استاد بولت است؛ اما از نظر استاندارد تولید تفاوت دارد. این نوع پیچ با جنس استنلس استیل و آهن با گریدهای مختلف در بازار عرضه می‌شود. در ساختمان‌سازی و اتصال صفحات فلزی و کانال‌ها از پیچ متری استفاده می‌کنند.

تفاوت پیچ و مهره‌های صنعتی و ساختمانی

با در نظر گرفتن این تعریف‌ها و انواع پیچ و مهره‌های صنعتی و ساختمانی می‌توان گفت که تفاوت‌های زیر در میان آن‌ها وجود دارد:

• کاربرد

پیچ‌های ساختمانی بیشتر برای اتصال یک قطعه به مصالحی مانند سنگ، سیمان و بتن استفاده می‌شوند؛ در حالی که پیچ و مهره‌های صنعتی معمولا دو قطعه فلزی را در کنار هم نگه می‌دارند.

• میزان استحکام

از نظر میزان استحکام، نمی‌توان گفت که پیچ‌های ساختمانی بهتر هستند یا صنعتی؟ با این حال اگر گرید فولاد هر یک از این محصولات را بررسی کنیم، می‌توانیم نتیجه بگیریم که پیچ و مهره‌های صنعتی محکم‌تر هستند و با کیفیت بالاتری ساخته می‌شوند.

• مواد سازنده

به دلیل متفاوت بودن کاربرد پیچ و مهره‌های صنعتی و ساختمانی، مواد سازنده آن‌ها هم با هم تفاوت دارند. نمونه‌های صنعتی، بیشتر از جنس استیل و تیتانیوم هستند که قدرت کافی برای تحمل بارها را ایجاد می‌کنند؛ اما در ساخت پیچ و مهره‌های ساختمانی، بیشتر از فولاد با روکش گالوانیزه استفاده می‌شود تا در برابر شرایط محیطی مقاوم شوند.

• نوع واشر

بیشتر پیچ و مهره‌های صنعتی با استفاده از واشرهای فلزی به هم متصل می‌شوند؛ اما در صنعت ساختمان‌سازی واشرهای پلاستیکی هم بسیار پرکاربرد هستند.

سخن آخر

پیچ و مهره‌هایی که در ساختمان‌سازی و در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند، از نظر استاندارد، گرید، ابعاد و نوع آبکاری با یکدیگر متفاوت هستند. در ساختمان‌سازی، برای اتصال اسکلت فلزی و نمای ساختمان از پیچ و مهره‌های مخصوص استفاده می‌کنند تا تحمل کافی را در برابر تنش و فشارها داشته باشند. همان‌طور که در این مقاله آمده است، تنوع پیچ و مهره صنعتی از ساختمانی بسیار بیشتر است؛ زیرا صنایع مختلفی برای اهداف گوناگون از این ابزار اتصالاتی استفاده می‌کنند. از طرفی، برخی از پیچ و مهره‌های صنعتی قابلیت استفاده در صنعت ساختمان‌سازی را نیز دارند.